16 Nisan Cuma (bugün) Resmi Gazete’de yayımlanan ve 30 Nisan itibariyle yürürlüğe girecek olan Ödemelerde kripto varlıkların kullanılmamasına dair yönetmelik Türkiye’de kripto paralarla ilgili gelişmeleri ciddi etkileyecek gibi görünüyor.
İlgili yönetmeliğin dikkat çeken birkaç önemli noktası bulunmaktadır. Bunları aşağıdaki şekilde listeleyebiliriz:
- Kripto varlıkların ilk defa tanımı yapılmış ve varlık olarak belirtilmiştir. Bu, Türkiye’de artık kripto varlıkların resmen ve hukuken tanınması ve tanımlanması anlamına geliyor.
- Kayıt dışılığı önlemek adına ‘Kripto transferlerinde banka dışında hiçbir kurum aracılık edemez’ kuralı getirilmiştir. Bu da tüm kripto işlemlerinin bankalar üzerinden takip edilebileceğini gösteriyor. Bir sonraki adımın vergi düzenlemesi olarak karşımıza çıkması muhtemeldir.
- Tüm dünyada hızlı bir şekilde kullanımı artan kripto varlıklarla ödeme fonksiyonunu ortadan kaldırıyor. Her ne kadar ülkemizdeki Ödeme Kuruluşları ve Elektronik Para Kuruluşları ödemelerde kullanmasa ve sadece birkaç tanesi alım satımlara aracılık etse de Ödeme sistemlerindeki gelişme ivmesini ciddi anlamda etkileyecektir.
- İlk bakışta bankacılık sektörü dışındaki ödeme ve elektronik para kuruluşlarını kısıtlayan, daha fazla ‘kara para kaygılı’ bir düzenleme gibi görünse de Fintech girişimlerinin ülkemiz yerine yurt dışına taşınmasını tetikleyecek kadar etkisi olabilir.
- Kredi kartı ve benzeri araçlarla kripto para alım satımı yapılamayacağı, kripto paranın hiçbir alışverişte kullanılamayacağı kararına son yıllarda kripto paranın ödemelerde kullanılmasına yönelik ciddi yatırımlar yapan MasterCard ve Visa gibi kuruluşların nasıl bir yorumda bulunacağı da ayrı bir merak konusudur.
- İlgili yönetmelik henüz çok yeni olsa da Ödeme Kuruluşları ve Elektronik Para Kuruluşlarının bu konuda itirazları olacak; tebliğde yeni düzenlemeler sonucu güncellemeler olacaktır diye düşünüyorum.
- En önemli konulardan biri ise; globalde kripto para ile ödeme alabilecek olan ödeme kuruluşlarının ülkemiz üzerinden faaliyet gösterme noktasında nasıl aksiyon alacaklarıdır. Bu konudaki gelişmeleri ben de çok merak ediyorum.
Yönetmeliğin içeriğini aşağıdaki şekilde belirtmekte fayda var:
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, ödemelerde kripto varlıkların kullanılmamasına, ödeme hizmetlerinin sunulmasında ve elektronik para ihracında kripto varlıkların doğrudan veya dolaylı olarak kullanılmamasına ve ödeme ve elektronik para kuruluşlarının kripto varlıklara ilişkin alım satım, saklama, transfer veya ihraç hizmeti sunan platformlara veya bu platformlardan yapılacak fon aktarımlarına aracılık etmemesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 14/1/1970 tarihli ve 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununun 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (I) numaralı bendinin (f) alt bendi ile dördüncü fıkrası ve 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunun 12 nci maddesinin üçüncü fıkrası ile 18 inci maddesinin altıncı fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
Ödemelerde kripto varlıkların kullanılmaması
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında kripto varlık, dağıtık defter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak sanal olarak oluşturulup dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan, ancak itibari para, kaydi para, elektronik para, ödeme aracı, menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası aracı olarak nitelendirilmeyen gayri maddi varlıkları ifade eder.
(2) Kripto varlıklar, ödemelerde doğrudan veya dolaylı şekilde kullanılamaz.
(3) Kripto varlıkların ödemelerde doğrudan veya dolaylı şekilde kullanılmasına yönelik hizmet sunulamaz.
Ödeme hizmetlerinin sunulmasında ve elektronik para ihracında kripto varlıkların kullanılmaması
MADDE 4 – (1) Ödeme hizmeti sağlayıcıları, ödeme hizmetlerinin sunulmasında ve elektronik para ihracında kripto varlıkların doğrudan veya dolaylı olarak kullanılacağı bir şekilde iş modelleri geliştiremez, bu tür iş modellerine ilişkin herhangi bir hizmet sunamaz.
(2) Ödeme ve elektronik para kuruluşları, kripto varlıklara ilişkin alım satım, saklama, transfer veya ihraç hizmeti sunan platformlara veya bu platformlardan yapılacak fon aktarımlarına aracılık edemez.
Yürürlük
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelik 30/4/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 6 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı yürütür.
İlgili tebliğe aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/04/20210416-4.htm
